Van het Historisch Genootschap Tricht: PeGe woningen in museum
OPEN LUCHT MUSEUM – Het Nederlands Openluchtmuseum in Arnhem toont de geschiedenis van het dagelijks leven aan de hand van authentieke gebouwen, voorwerpen, gewoonten, vaardigheden en verhalen. Daar is nu een ook klein stukje dat lijkt op ‘Tricht’ bijgekomen. Wie onlangs het Nederlands Openluchtmuseum bezocht zag het al, een straat met zes doorzonwoningen die Trichtenaren heel bekend voorkomen. Het zijn namelijk PéGé-woningen. Nieuw gebouwd, maar wel op basis van de oude bouwtekeningen van de zogenaamde PéGé-woningen uit 1971 uit Wijchen van het bedrijf Guelen uit Wychen. Een bezoek aan deze straat is een tijdreis van de jaren zestig tot nu.
Niet alleen nu is er een grote behoefte aan woningen ook vlak na de oorlog in de jaren zestig en zeventig was dit het geval. Na de Tweede Wereldoorlog waren materialen en arbeid om huizen te bouwen schaars. De zoons van Piet Guelen (PéGé) pionierden met een nieuwe manier van bouwen, met veel hout. De onderdelen maakten ze prefab in hun fabriek in Wijchen en monteerden deze supersnel op bouwplaatsen door heel Nederland.
De doorzonwoning
Licht, lucht, ruimte dat was het idee achter de doorzonwoning. De doorzonwoning werd zo genoemd omdat er een groot raam aan de voor- én achterkant van een huis zat. De zon kon door het hele huis ‘kijken’. Met de ruime woonkamer en drie slaapkamers was de woning heel geschikt voor een gezin. Bijna 1,4 miljoen doorzonwoningen zijn gebouwd door heel Nederland. In steden en dorpen, vooral tussen 1955 en 1975. Overal in Nederland, ook in ons dorp, staan ze nog steeds. Je kunt ze eenvoudig herkennen: het zijn rijtjeshuizen met grote ramen aan twee kanten, zodat de hele woonkamer van de zon kan genieten. Naast de woonkamer ligt een hal met een trap naar boven, het toilet en de keuken. De Trichtse doorzonwoningen van Guelen staan aan de Raamweg (gebouwd in 1965), Rutger Jacobsstraat, Willem Mechteldstraat en Johan Wigeliusstraat (bouwjaar vanaf 1967). De huizen aan de Raamweg werden in 1967 door de windhoos verwoest. Het bedrijf Guelen wist in een paar maanden tijd, dankzij hun snelle bouwmethode, de huizen te herbouwen.
IN het Openluchtmuseum zijn naast de woningen ook de schuurtjes in de tuinen gebouwd en de voor- en achtertuinen aangelegd. Daarnaast wordt ook de omgeving zo getrouw mogelijk aangelegd. De voortuinen zullen grenzen aan een trottoir, groenstrook, verharde weg en plantsoen. Een van de woningen is speciaal bedoeld voor mensen met dementie, hun mantelzorgers en professionele verzorgers. Deze woning staat vol met herkenbare spullen en bevat geluiden, smaken en geuren die bezoekers een zo authentiek mogelijk gevoel van het de jaren zestig geven. Een bezoek aan deze woning is wel op afspraak.