‘Wat Blijft’: de ‘Tijdlijn’
Geschiedenis van Tricht in twaalf verhalen
De ‘Tijdlijn’ wordt een serie van twaalf verhalen en afbeeldingen op grote borden die in september in Tricht worden opgesteld. Er staan borden bij de Belder en de Pieterskerk, in de Kerkstraat, op het grasveld voor het Dorpshuis en langs de Pr. Johan Frisoplaats en in de van der Willigenstraat. Samen vertellen de borden de geschiedenis van Tricht. Ons dorp waar rond 2500 v. Chr. al mensen woonden, zoals bleek bij de opgravingen aan de Hooglandsche weg. De plek waar later mogelijk de Romeinen de Linge overstaken (de naam Tricht is mogelijk afgeleid van het Romeinse woord Trajectum, een doorwaadbare plaats). Op de borden laten we personen van toen, nu en straks aan het woord. Twaalf momenten uit zo’n 4500 jaar geschiedenis en een blik op de toekomst van ons dorp. Het hadden net zo goed twintig borden kunnen zijn maar zoveel geld hadden we niet (die borden zijn duur) dus daarom deze spannende selectie.
Waarom?
In het project ‘Wat Blijft’ staan de begrippen verleden, heden en toekomst centraal. Als we vandaag de dag nadenken en dromen over het Tricht van de toekomstige generaties, is het van belang ook een beeld te hebben van het verleden van ons dorp. Roman Krznaric spreekt in zijn boek ‘De Goede Voorouder’ over de ‘diepe tijd’. Het besef van die ‘diepe tijd’ biedt een handvat om ons te bezinnen op onze verhouding tot de levende planeet. Te beseffen hoe we omgaan met miljarden jaren evolutie bij het nemen van beslissingen voor nu en de toekomst. En daarbij écht verder te kijken dan de komende verkiezingen. Samen overleggen en beslissen over ‘Wat blijft’.
Door wie?
Jaap Stegers en Ton van Vlijmen hebben na overleg met o.a. de Historische Kring WestBetuwe en de archeologen van de Omgevingsdienst Rivierenland, twaalf bijzondere momenten/periodes uitgekozen. Bij iedere periode komt een inwoner van het dorp aan het woord. Hun verhalen staan niet op de borden maar zijn via een QR-code te lezen en op de website. Neem tijdens de wandeling dus je mobieltje mee.
Jaap is docent geschiedenis aan de O.R.S. Lek- en Linge in Culemborg en woont met zijn gezin al een tijdje in Tricht.
Jaap: ik ben heel blij dat Ton mij benaderde om samen op zoek te gaan naar verhalen uit de geschiedenis van Tricht. Als geschiedenisleraar vertel ik elke dag grote en kleine verhalen die het verleden tot leven moeten brengen. Het was voor mij daarom ook fijn te ontdekken dat er over de geschiedenis van Tricht veel van deze verhalen te vertellen zijn. Tricht is geen afgelegen dorp, maar een plek waar de grote geschiedenis juist volop aanwezig en zichtbaar is. Doordat wij die verhalen achterna jaagde kreeg ik nieuwe inspiratie voor mijn lessen op school waar ik nu veel makkelijker kan vertellen over hoe het bij ons ging. Door de grote gebeurtenissen uit de geschiedenis te kunnen koppelen aan wat dat lokaal teweeg bracht voelen mijn leerlingen, maar ik zelf ook, meer verbintenis met het verleden.
We hebben illustrator/animator Rik van den Broek (www.rikvandenbroek.com) gevraagd om de verhalen van deze inwoners te verbeelden. Hij heeft met behulp van de artistieke middelen van de toekomst de verhalen uit het verleden tot leven gebracht. Rik woont ook al enkele jaren met zijn gezin in ons dorp.
Rik: Hoewel ik normaal gesproken mijn illustraties graag met de hand teken, heb ik dit keer gekozen om bij het vertalen van de verhalen kunstmatige intelligentie te gebruiken. Ondanks dat de ontwikkelingen rondom het genereren van afbeeldingen met kunstmatige intelligentie nog in de kinderschoenen staan, is er al een hoop mogelijk. En – net als de historie van Tricht – gaat dit soms goed en soms iets minder goed. De geschiedenis van ons dorp is allesbehalve saai en toch heb ik de illustraties niet helemaal waarheidsgetrouw gemaakt. Vaak is dat met opzet, maar niet altijd. Werken met kunstmatige intelligentie is soms onvoorspelbaar, maar ook ontzettend interessant.
De Tijdlijn eindigt bij het IKC Binnenste Buiten en dat is niet voor niets. De school is in zijn nieuwe vorm en organisatie een van de cruciale faciliteiten in het dorp om de toekomst elk moment met elkaar in beeld te houden. ‘Wat Blijft’ is ook het kind dat naar de toekomst kijkt. Loop er eens langs tussen 7 september en 5 oktober!